Saturday, May 19, 2012

Նոր պատերազմն ու Հայաստանի մոդելը

Lragir.am-ում հանդիպեցի մի հետաքրքիր վերլուծական հոդված կապված Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի հավանականության հետ, դրա նախապայմանների և հնարավոր հետևանքների մասին։ Ներկայացնեմ ձեզ գլխավոր միտքը։
Ներկայումս տարբեր փարձագետներ հրապարակավ ընդամենը երկու սցենար են քննարկում, ավելի ճիշտ, «երկու պատասխան», որոնք միայն մասնավոր նշանակություն ունեն՝ պատերազմում Ռուսաստանի մասնակցությանը հնարավոր աջակցություն եւ Արեւմտյան հանրության արձագանքը ճակատային գծում տեղի ունեցողին:

Հիմնականում երկու հարց է քննարկվում, ավելի ճիշտ, «երկու պատասխան», որոնք միայն մասնավոր նշանակություն ունեն՝ պատերազմում Ռուսաստանի մասնակցությանը հնարավոր աջակցություն եւ Արեւմտյան հանրության արձագանքը ճակատային գծում տեղի ունեցողին: Ոմանք էլ առհասարակ պնդում են, որ պատերազմն առհասարակ անհանար է՝ առանց պարզաբանելու, թե ինչու։
Ղարաբաղյան հակամարտությունը եւ Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջեւ պատերազմն այժմ արդեն Արեւմուտքում դիտարկվում է ոչ թե որպես հավանական իրադարձություն, այլ բավական օպերատիվ, ներգրավելով անհրաժեշտ տեղեկատվություն եւ ընթացիկ քննարկումներում օգտագործելով սահմանումների ողջ համակարգը: Իրավիճակն այնպես է դասավորվել, որ «շահերի կենտրոնները» շատացել են, եւ ամեն ինչ հիշեցնում է խաղ, երբ կռվին բոլորը մասնակցում են բոլորի դեմ:
Ոչ մի կասկած չկա, որ անկախ առճակատման առաջին փուլերից, Ռուսաստանին եւ նրա գործընկերներին կհաջողվի ոչ միայն պատժել Թուրքիային եւ նրա գործընկերներին, այլեւ իրավիճակը փոխել Եվրոպայի եւ ԱՄՆ համար օգտական ուղղությամբ: Տվյալ նպատակներին հասնելու առավել կրիտիկական կետը Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ պատերազմն է:

Ամերիկացիները եւ եվրոպացիները շահագրգռված են Հայաստանում իշխանության լեգիտիմ վարչակարգով, ընդ որում, լեգիտիմ բավականաչափ կոշտ սցենարով, որը թույլ չի տա իրադարձությունների անսպասելի շրջադարձ: Հայաստանում ամեն ինչ իր տեղն է դրված, երկրին նշանակալի տնտեսական եւ ռազմատեխնիկական օգնություն է տրվելու: Ինչու՞ հենց Հայաստանին:
Որովհետեւ Ադրբեջանի ռազմական ջախջախումը չի նշանակելու տարածաշրջանում ուժերի հավասարակշռության արմատական փոփոխություն, իսկ Հայաստանն առավել անկախ է դառնալու Ռուսաստանից՝ վերջինիս հետ պահպանելով ռազմա-քաղաքական հարաբերությունները: Հայաստանից ցանկանում են ռազմա-տնտեսական ճամբար ստեղծել, իսկ Հայաստանի խնդիրն այդ «ճամբարի» մոդելի ընտրությունն է՝ փորձելով թույլ չտալ Իսրայելի, Վրաստանի եւ Ադրբեջանի մոդելների իրականացումր, ինչպես նաեւ լուծելով տվյալ սցենարի երկրորդ կոնտուրին անցնելու խնդիրը, հակառակ դեպքում անիմաստ է դառնում նաեւ առաջինը:




No comments:

Post a Comment